หัวข้อ: ลิลิตพระลอ

[ดินหญ้ากาช้ำ]

คือเพรงกรรม สามกษัตริย์สู่สรวง

     พี่เลี้ยงทั้งสี่ แลสามกษัตริย์ต่างม้วยมรณ์
     ท้าวพิไชยพิษณุกร ให้ประหารพระย่าแลทุกผู้ที่เกี่ยวข้องแก่การนี้
____________________________

ร่าย
    o ผันเข้าคลุกรุกรบ หลบหลีกปืนบให้ตอก หลบหลีกหอกบให้ต้อง เขาเร่งซ้องปืนยะยุ่ง ซ้องหอกพุ่งยะย้าย ข้างซ้ายเร่งมาหนา ข้างขวาเร่งมามาก เข้าทุกปลากรุกโรม สองนายโจมฟันเฟื่อง เครื่องพลัดตัวหัวขาด เขาก็สาดศรยึง ตรึงนายแก้วยะยัน ต้องนายขวัญท่าวทบ นางรื่นรบรุกฟัน นางโรยผันผาดแทง ด้วยปลายแวงกุมปัก เขาบรู้จักว่าผู้หญิง เขาก็ยิงต้องสองนาง วางมาสู่ผีผัว ทอดตัวทับสองนาย ตายตามกันทั้งสี่ ท้าวธเห็นพี่เลี้ยงราช พระบาทชื่นชมนัก น่ารักใคร่ใจเขา เยียวเรามิเหมือนได้ สองอ่อนไท้จึ่งร้องหัว เขาสิมิกลัวความพินาศ ดังฤๅเผือกษัตริย์ชาติจะกลัวตาย ไว้ความอายบรู้แล้ว สิ้นชีวิตฤๅแคล้ว อยู่เคล้าฤๅคลา พระเลย ฯ

โคลง ๔
    o พระแก้วพระอยู่เกล้า    อย่าไฉน
เผือจักตายฤๅไคล    คลาศไท้
พระเอยอย่าอาไลย    เยียวอยู่ พระนา
ตายเมื่อใดจักได้    ดั่งนี้ฤๅมี ฯ
    o ครั้นตายก็เกิดขึ้น    กับกัน
เสวยพิภพสรวงสวรรค์    ฟากฟ้า
เปนคนแลคนหยัน    ฤๅอยู่ พระเอย
เท็จอยู่บเห็นหน้า    อยู่เกล้าแหนงตาย ฯ
    o บเริ่มเขาสี่ไส้    ยังตาย
เผือเผ่ากษัตริย์ฤๅผาย    จากไท้
รักตัวแต่กลัวอาย    หฤโหด พระเอย
รักราชตายด้วยได้    อยู่ได้ฉันใด ฯ

โคลง ๒
    o ฟังจอมใจอ่อนท้าว    พระหัวอยู่อคร้าว
ยั่วยิ้มยินดี    ร่อนา ฯ
    o สองกษัตรีย์เจ้าหล้า    แกล้วกว่าแกล้วใจกล้า
กว่ากล้ากลัวอาย ฯ    
    o บกลัวตายเท่าเผ้า    กรกระลึงตาวเต้า
ต่อข้างดัสกร    แลนา ฯ
     

ร่าย
    o ไล่ฟอนฟันผันแทง แวงวัดตัดหัวขา ดูมหิมาทั้งสาม งามเงื่อนดังราชสีห์ ครวีอาวุธองอาจ เอิบอำนาจบมิกลัว ยิ้มแย้มหัวเล่นพลาง กางกรรอนรำรบ น้าวพิภพสำทับ เขาขับกันเข้ารบรอบ ดุจหอบฟางทอดไฟ เขาอยู่แต่ไกลบมิใกล้ ให้โทรมยิงสามกษัตริย์ ธก็เอาดาบวัดกระจัดกระจาย เขาเข้าหลายเหลือป้อง จึ่งปืนต้องพระองค์ สองอนงค์บมิกลัว เอาตัวออกรับปืน ยืนอยู่กับจอมราช เขาก็เร่งสาดศรพิษ ติดสามกษัตริย์สพรั่ง เลือดตกหลั่งถั่งลง สามพระองค์อิงกัน ผันหน้าต่อศัตรู พิศดูดุจนฤมิต สิ้นชีพิตพร้อมกัน ยืนอยู่ฉันบมิตาย เขาทั้งหลายกลัวไกล ข่าวขจรไปบมิมิด ถึงท้าวพิษณุกร ภูธรด่วนเสด็จมา เห็นสองธิดาสุดสวาท แลพระบาทลอดิลก เลือดตกอาบทั้งตน ยืนอยู่กลบมิตาย ธก็ฟายน้ำเนตรจะไจ้ เรียกลูกไท้แลเขยขวัญ เรียกฉันใดก็บมิพร้อง ต้องฉันใดก็บมิติง ยืนอิงกันอยู่กระด้าง เจ้าช้างจึงรู้ฉบัด ว่าสามกษัตริย์เสวยกรรม ธก็ทำฉันธบมิโกรธ ว่าฆ่านักโทษทั้งหลาย ตายตามกันหนำใจ แต่ผู้ใดกล้าสามารถ อาจอาสามาล้างเขา ให้มาเอารางวัล ผู้ใดอันแกล้วหาญ จะบำนาญยิ่งรู้หลัก เราจะให้ศักดิ์เปนขุน ปูนเปนหมื่นเปนพัน เขาก็หากันมาบมิช้า มาถ้วนหน้าบหลอได้ ธก็ให้เอาเชือกสรวมคอ ปอสับรัดมัดศอก แล้วให้เอาหอกร้อยขา ตราชื่อถ้วนทุกคน ก็ให้ฟันกลฟันหยวก ดาบจวกกลิ้งเกลือกตาย ส่วนหมู่นายนั้นไส้ ธก็ให้ต้มให้คลอก แต่ตนย่าดอกไส้ให้แล่ ใช่แม่ตัวเจ้าหล้า ธก็ให้ฆ่าให้ลำบาก ลากเอาศพเสียเสร็จ ธก็เสด็จยังลูกไท้ ไห้บรู้กี่ไห้ โอ้ลูกแก้วกับตน พ่อเอย ฯ


โศกคลุมสรอง

     พิลาปรำพันของ ท้าวพิไชยพิษณุกร แล พระนางดาราวดี
     มี่ไห้ทั่วทังเมืองสรอง
____________________________

โคลง ๒
    o สองงามกลแว่นฟ้า    ทุกข์เท่าใดเห็นหน้า
ลูกแก้วกลอยหาย ฯ    
    o มาจะตายด้วยลูกแก้ว    เจ็บพ่อบรู้แล้ว
อยู่ได้ฉันใด ฯ    
    o หัวใจพ่อผกขว้ำ    ทุกข์บรู้กี่ซ้ำ
สองอ่อนไท้ธิดา    พ่อเอย ฯ

ร่าย
    o ส่วนสมเด็จดาราวดี พระชนนีรู้ข่าว ทะทึกท่าวทรุดสยบ ซรบซรอนลงฟะฟั่น สั่นหฤทัยทะทาว ชาวแม่ถนอมพระองค์ แล้วธก็ทรงคานหาม ไห้ตามเสด็จเดียรดาษ ถึงปราสาทสองศรี ภัควดีอ่อนละลวย ระทวยดุจวัลย์ทองท่าว น้ำตาคล่าวหลั่งหลาม ชูคานหามธขึ้น ถึงพ่างพื้นเรือนรัตน์ เห็นสามกษัตริย์สิ้นชนม์ ธก็ทอดตนตีอก ผกกลิ้งเกลือกไปมา แม่มาหาแก้วแม่ เคียดใดแก่แม่นา เจ้ามิเจรจาด้วยแม่ มิแต่งแง่ให้แม่ชม มิหวีผมให้แม่เชย มิเงยหน้าให้แม่จูบ มิลูบน้ำดอกไม้ไล้พระองค์ มิทรงกระแจะจรุงชมด มิเสวยรสเข้าปลา สองจะลีลาสู่ฟ้า ละแม่เปนกำพร้า เจ้าแม่เอ้ยปรานี แม่รา ฯ

โคลง ๒
    o ยินดีใดด่วนม้วย    เยื้อนปากปราไสยด้วย
แม่ให้เต็มใจ    หนึ่งรา ฯ
    o ใดผิดใจสองเจ้า    ควรเคียดฤๅจึ่งเต้า
แขกฟ้าทั้งสอง ฯ    
    o หมองใจใดด่วนผ้าย    สองอย่าคิดยินร้าย
แก่แม่ร้าณหัว    แม่เอย ฯ
    o อ้าชรมัวเมือเช้า    สีพระทนต์ทณเจ้า
แม่เอ้ยกับตน    แม่ฮา ฯ
    o ลงบังคนทณแก้ว    ออกจากบังคนแล้ว
เชิญอ่อนท้าวสองสรง    เล่านา ฯ
    o ทรงบรัดผัดหน้า    แต่งแง่ทรงสอิ้งผ้า
ย่างเยื้องมาหา    แม่รา ฯ
    o สองมาเรียบดอกไม้    ถวายธูปเทียนทองไหว้
พระบาทสร้อยสรรเพ็ชญ์    หนึ่งรา ฯ
    o แล้วเสด็จมาทณเจ้า    เจ้าแม่มาเสวยเข้า
แก่แม่ร้าสุดใจ    แม่เอย ฯ

ร่าย
    o เตือนฉันใดก็บมิพร้อง ต้องฉันใดก็บมิติง ยืนอิงกันอยู่กระด้าง ลอบพิตรเจ้าช้าง ห้ามบให้สองขาน แม่ฤๅ ฯ

โคลง ๒
    o พระภูบาลปิ่นเกล้า    ปิตุราชพระเสด็จเต้า
แขกท้าวฤๅแล    พ่อเอย ฯ
    o บแปรพักตรต่อไท้    บสั่งสักคำไว้
แก่แม่เล้ยสุดใจ    แม่เอย ฯ

โคลง ๔
    o เยียใดแก่ชีพนี้    นิศผล
นับว่าตัวเปนคน    คู่บ้า
บเห็นลูกกับตน    ตนอย่า เปนเลย
ตายจุ่งพลันเห็๋นหน้า    ลูกแก้วทั้งสอง ฯ
    o สบกษัตริย์พระญาติไห้    อึงอุด อยู่นา
สบส่ำสาวสนมทรุด    ท่าวไห้
ปวงนางกำนัลสุด    ถึงไพร่ เมืองนา
คนหนึ่งฤๅอดได้    เกลือกกลิ้งกลางดิน ฯ
    o เสียงไห้ทุกราษฎร์ไห้    ทุกเรือน
อกแผ่นดินดูเหมือน    จักขว้ำ
บเห็นตะวันเดือน    ดาวมืด มัวนา
แลแห่งใดเห็นน้ำ    ย่อมน้ำตาคน ฯ

โคลง ๒
    o สาวสนมจนแก่นไท้    ไห้เจ็บไห้แสบไห้
เลือดน้ำตาไหล    แลนา ฯ
    o ปรีชาไวแว่นแท้    ใจแก่นกษัตริย์กล้าแล้
จึงตั้งใจตรง ฯ    
    o สองพระองค์สร่างไห้    สองบพิตรท้าวไท้
จึ่งห้ามทั้งหลาย ฯ    
    o ครั้นวายเสียงไห้แล้ว    สองราชชมใจแกล้ว
แก่นไท้ทั้งสาม ฯ    
    o ยืนตายงามเลิศแล้    รู้ว่าใจกษัตริย์แท้
บให้ใครปูน ฯ    
    o ทั้งสองขุนพี่เลี้ยง    นางรื่นนางโรยเพี้ยง
เทพไส้ไป่ปาน ฯ    
    o ใจหาญตายก่อนเจ้า    เปนเพื่อนตายคลึงเคล้า
คู่หน้ารักใจ    บารนี ฯ
    o ทุกคนในแหล่งหล้า    เสียงสรรเสริญถ้วนหน้า
ทั่วทั้งเมืองมี่    มีแล ฯ
    o ธรณีฦๅลั่นฆ้อง    เสียงเสนาะฟ้าร้อง
เรียกท้าวยังสวรรค์ ฯ    



โศกคลุมสรวง

     สรองจัดการแต่งศพทั้งเจ็ดตามราชประเพณี แล้วส่งข่าวให้สรวง
     พิลาปรำพันของพระนางบุญเหลือ สลดกำสรวลทั่วสรวง
____________________________

ร่าย
    o มี่อึงอรรณพไห้ เมืองหลวงไข้ทุกด้าว สมเด็จท้าวพิไชยพิษณุกร ธให้นำบังอรราชเทพี ดาราวดีเสด็จไป สู่คฤหาไลยพระองค์ ธให้สรงศพสามกษัตริย์ จัดสรรพภูษา ตราสังทั้งสามพระองค์ ผจงโลงทองหนึ่งใหญ่ ใส่สามกษัตริย์แล้วไส้ ธก็ให้แต่งโลงหนึ่งแล้ว ใส่ขุนแก้วแลนางรื่น โลงหนึ่งใส่หมื่นขวัญแลนางโรย ทำโดยรีตศพเสร็จ ธก็เสด็จยังปราสาท ให้หาราชศิลปี มีโองการบังคับ ให้สำหรับพระเมรุ เกฌฑ์กำหนดทุกกรม ให้แต่งพนมอัษฐทิศ พิพิธราชวัติฉัตร กลิ้งกลดธวัชบรรฎาก หลายหลากภาคบุษบก กระหนกวิหคเหมหงส์ บรรจงภาพจำเนียม ลางพนมเทียมอัสดร ลางมกรเทียมยยับ ประดับขับเข็นรถ อลงกฎคชสาร อลงการคชสีห์ สารถีสถิตชักรถ ชดกรกระลึงกุมแสง รำจำแทงองอาจ เผ่นผงาดขับสารสีห์ เทียมนนทรีชำนันสึงห์ ดึงไดฉบับจับกัน สรรพอสุราสุรครุฑ มนุษย์ภุชงค์คนธรรพ์ บรรเขบ็จภาพเรียงราย ขยายโรงโขนโรงรำ ทำระธาราวเทียน โคมเวียนโคมแว่นผจง โคมรหงฉลักเฉลา เสาโคมเรียงสล้าย เถลิงต้ายเตี้ยกำแพง แชลงราชวัติชวาลา บูชาศพสามกษัตริย์ แล้วธก็ตรัสให้หา ทูตานุทูตมาไซร้ ให้จำทูลพระราชสาส์น อีกบรรณาการทั้งหลาย ไปถวายแด่พระบาท ไท้ธิราชบุญเหลือ เครือทินกรราชชนนี ภควดีฟังพจนสาร ถ้วนทุกประการประกาศ ธมิอาจที่จะดำรง พระองค์ท้าวธอยู่ได้ ไท้สยบซบเหนือหมอน พระกรปิดพระพักตร ไห้ร่ำรักลูกไท้ ไห้บรู้กี่ไห้ ลูกแก้วกับตน แม่เอย ฯ

โคลง ๒
    o ชนนีกลัวดั่งนี้    ห้ามเจ้าบรู้กี้
ท่านเจ้าฤๅฟัง    แม่เลย ฯ

ร่าย
    o หวังสิ้นชนม์ด้วยไข้ แก่แม่รา
สิ้นชีพไท้ด้วยผี แก่แม่รา
ในบุรีเราแม่ลูก แก่แม่รา
แม่จะยาหยูกจงเต็มใจ แก่แม่รา
ดังฤๅพ่อไปตายเมืองท่านม้วย แก่แม่เรา
ด้วยหอกตาวหลาวดาบ แก่แม่รา
ด้วยกำซาบปืนยา ดังนี้ ฯ

โคลง ๔
    o แม่สงวนมาแต่ตั้ง    มีครรภ์ ลูกเอย
บเบกษาสักอัน    หนึ่งน้อย
ถึงพระผ่านไอศวรรย์    เสวยราช แลพ่อ
รักลูกรักได้ร้อย    ส่วนล้ำรักตัว ฯ
    o ใช่เปนไท้ท้าวแต่    พอดี ลูกเลย
เปนมกุฎกษัตรีย์    ผ่านเผ้า
ท้าวร้อยเอ็ดเมืองมี    มาส่วย พระนา
ทูลบาทบงกชเจ้า    แม่เที้ยรทุกวัน ฯ
    o เสวยสุขปราสาทเพี้ยง    เมืองสวรรค์ ลูกเอย
เสด็จออกโรงกษัตริย์คัล    คั่งเฝ้า
หัวเมืองหมื่นขุนพัน    นายไพร่ พลนา
เฝ้าบาทบงกชเจ้า    คู่ท้าวเมืองแมน ฯ
    o พิศช้างคือคู่ช้าง    อมรินทร์ ลูกเอย
ม้าคู่อัศวทินกร    หยาดฟ้า
รี้พลเพียบธรณิน    มีมั่ง เกษมนา
เมืองบพิตรเจ้าหล้า    แม่เพี้ยงเมืองสวรรค์ ฯ

ร่าย
    o กรรมใดดลออกไท้ ไห้รักราชเอารส กำสรดสั่นสรรพางค์ ออกนางพ่างจะพินาศ เอนดูราชเทพี ลักษณวดีครั้นฟัง แล่นยังราชอยู่เกล้า อีกชาวเจ้าพระสนม เพื่อนภิรมย์เจ้าหล้า ถ้วนหน้าหาบมิอยู่ สู่สำนักท่านไท้ เห็นธไห้ทูลถาม ถ้อยความใดธพิลาป ครั้นฟังทาบตีอก สทกผมเผ้าเกล้าทรสาย ทอดตนตายวายทรวง ไห้ระลวงฦๅลั่น สนั่นทั่วทั้งเวียง ฟังเสียงไห้ดั่งจะหว่า ใจเมืองบ้าดั่งจะผก หัวอกเมืองดั่งจะพัง ทั้งแผ่นดินทั่วหน้า ไห้ร่ำรักเจ้าหล้า พ่างเพี้ยงตัวตาย ฯ

[ดินหญ้ากาช้ำ]

สิ้นสุดอาฆาตพยาบาท จบเรื่องพระลอ

     สรวงแต่งเครื่องศพสู่สรอง จัดการปลงพระศพเสร็จแบ่งเถ้าอังคารกัน
____________________________

โคลง ๒
    o ไห้มิวายมิม้วย    ประดุจจักตายด้วย
ท่านท้าวทุกคน ฯ    
    o จึงมนตรีผู้เถ้า    ดัดดำรงชาวเจ้า
อย่าไห้คิดความ    ก่อนรา ฯ
    o แผ่นดินหวามบรู้    คิดจงหนักทุกผู้
อย่าได้ดูเบา ฯ    
    o เอากันมากราบไหว้    แถลงถี่ถ้อยแด่ไท้
ธิราชเจ้าตนฟัง ฯ    
    o หนหลังเกรงแหล่งหล้า    พระบาทคิดหนหน้า
อยู่เกล้าเสวยกรรม ฯ    
    o คิดผิดแผกแผ่นขว้ำ    ผีก็จักซ้ำด้ำ
แต่ถ้าผลักพลอย ฯ    
    o คิดชอบรอยตอบถ้อย    จงอย่ามีผิดน้อย
หนึ่งไส้เปนผล ฯ    
    o ไว้บัดดลอยู่เกล้า    คิดจงหนักพระเจ้า
แต่งหน้าหนุนหลัง ฯ    

โคลง ๔
    o พระฟังพระขอบข้า    มนตรี
คิดจักไปปลงผี    ลูกแก้ว
เกรงเมืองเกลือกจักมี    คนกล่าว แคลนนา
แหนงจักตายจงแล้ว    อย่าให้คนเห็น ฯ
    o เร่งหาผู้รู้รอบ    ทุกการ
เฉลียวฉลาดไวโวหาร    ถ่องถ้อย
สิบขุนใหญ่อย่านาน    เตรียมแต่ง พลันนา
เงินก็ร้อยทองร้อย    ชั่งให้เอาไป ฯ
    o แก้วเก้าสบสิ่งผ้า    แพรพรรณ
แลสิ่งจงครามครัน    อย่าช้า
ช้างม้าไพร่พลสรร    เอาแต่ เร็วนา
ไปแต่งการเจ้าหล้า    แม่เที้ยรต่างตัว ฯ
    o บรรณาการเจ้าแผ่น    ดินสรอง
กับพระชนนีสอง    พี่น้อง
เขียนสาส์นใส่ลานทอง    เร็วเร่ง ไปนา
สงวนชอบอย่าให้ข้อง    ข่าวร้ายถึงเรา ฯ
    o เสร็จศพจอมราชแล้ว    ขอรับ
พระธาตุสามกษัตริย์กับ    พี่เลี้ยง
สูลาจุ่งคำนับ    ผจงแต่ง มานา
ประกอบถ้อยคำเกลี้ยง    อย่าให้หมองเรา ฯ

ร่าย
    o ธให้เอาแขกไว้ ลาท่านไท้ธิราช ธก็ประสาทรางวัล พลันสำเร็จแล้วไส้ ธก็ให้แต่งทูตข้างนี้บให้ห่าง ไปพ่างทูตข้างนั้นบมิช้า เขาก็ตั้งหน้าไปบมินาน ถึงถวายสาส์นคำนับ แลทรัพย์อันจะแต่งศพ เจ้าพิภพธให้ประกอบ สำหรับชอบทุกประการ ครั้นแล้วงารศพเสร็จ ท้าวธเสด็จถวายพระเพลิง เถกิงการมหิมา เปนมหามหรสพ ตลบดุริยางคดนตรี ตีฆ้องกลองครื้นเครง ละเวงศัพท์แตรสังข์ ประดังเสียงกึกก้อง ท้องธรณีนฤนาท ดุจฟ้าฟาดพสุธา ดุจสาครครรชิต ชวลิตโชติชวาลา ดูเหลือตราเหลือไตร พิศประไพไพโรจน์ ชวยโชติช่วงชัชวาลย์ อเนกนุประการงามล้วน ถ้วนทุกสิ่งโอฬาร ครั้นแล้วการสำเร็จ สมเด็จบพิตรธให้สำรับ ประดับเครื่องอันจะรับธาตุ พระบาทธจึ่งให้แบ่งธาตุ สามกษัตริย์แห่งละกึ่ง ครึ่งไว้หอพระญาติ ธาตุกึ่งให้แขกรับ ธก็ให้ประดับมรรคา รัถยารวดอลงกฎ รจนาไปถึงแดน ให้แห่แหนส่งธาตุ ส่วนพระบาทบุญเหลือกษัตริย์ ให้ประดับรัถยามา รจนารับพระธาตุ ยังรัตนราชธานี บุรีสรวงสะพิศาล ธก็แต่งกุฏาคารปราสาท ผจงไว้ธาตุสามกษัตริย์ ถัดสองข้างซ้ายขวา รจนามนทีรแล้ว ขวาขุนแก้วแลนางรื่น ซ้ายหมื่นขวัญแลนางโรย ท้าวธแต่งโดยใจภักดิ์ มหึมานักพันแพ่ง แต่งอเนกนุประการ ถวายพระทานจอมกษัตริย์ แด่พระรัตนไตรย ไขคลังทานทั่วหล้า ถ้วนหน้ารับแล้วไส้ ธก็ให้ประดิษฐาน อลังการสถูปเจดีย์ สามกษัตรีย์มหิมา ซ้ายขวาสถูปพี่เลี้ยง เพี้ยงจะปือแหล่งหล้า สู่เมืองฟ้าเมืองบน หนสมเด็จพิไชยพิษณุกร ภูธรทำดุจเดียว เทียวส่งสารเสน่หา ให้ไปมาบมิขาด บอกพระราชกำหนด กฎหมายวันอันบรรจุธาตุ สองกษัตริย์ราชแต่งการ ดูพิศาลสองสิมา เปนมโหฬารดิเรก อเนกทานทั่วหล้า ทุกทั่วชนถ้วนหน้า สทื้นเทือนทำบุญ ส่งนา ฯ

โคลง ๔
    o ทุกขุนทุกไพร่ฟ้า    มุลนาย
ทุกทั่วหญิงชายทั้ง    แหล่งหล้า
ทำบุญส่งบุญถวาย    ถึงราช แลนา
สวามิภักดิ์ตั้งหน้า    รุ่งรู้เห็นบุญ ฯ
    o เปนศรีแก่ปากผู้    ผจงฉันท์
คือคู่มาลาสรร    เรียบร้อย
เปนถนิมประดับกรรณ    ทุกเมื่อ
กลกระแจะต้องน้อย    หนึ่งได้แรงใจ ฯ
     
     
    o จบเสร็จมหาราชเจ้า    นิพนธ์
ยอยศพระลอคน    หนึ่งแท้
พี่เลี้ยงอาจเอาตน    ตายก่อน พระนา
ในโลกนี้สุดแล้    เลิศล้ำคุงสวรรค์ ฯ
    o จบเสร็จเยาวราชเจ้า    บรรจง
กลอนกล่าวพระลอยง    ยิ่งผู้
ใครฟังย่อมใหลหลง    ฤๅอิ่ม ฟังนา
ดิเรกแรกรักชู้    เหิ่มแท้รักจริง ฯ